ΟΟΣΑ: “Πρωταθλήτρια κόσμου” στις αυξήσεις φόρων η Ελλάδα

Στα χρόνια της κρίσης οι περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ αύξησαν τους φόρους. Η Ελλάδα όμως τα «κατάφερε» καλύτερα από όλες. Πέτυχε την μεγαλύτερη αύξηση φόρων και ανακηρύχθηκε πρωταθλήτρια.

Σύμφωνα με την Έκθεση Revenue Statistics 1965-2018 του ΟΟΣΑ, στην Ελλάδα για την περίοδο των Μνημονίων 2010 – 2018, καταγράφεται αύξηση φόρων κατά 6,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Η χώρα μας εκτόξευσε τη φορολογική επιβάρυνση από το 32% του ΑΕΠ που ήταν το 2010 στο 38,7% του ΑΕΠ το 2018, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ ήταν 34,3% του ΑΕΠ.

Όσον αφορά τη συμμετοχή των έμμεσων φόρων στο σύνολο των φορολογικών εσόδων η Ελλάδα κερδίζει και εδώ θλιβερή πρωτιά που αντανακλά τις μεγάλες αδικίες σε βάρος των εισοδηματικά ασθενέστερων.

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι η Ελλάδα μπήκε το 2010 στο τούνελ της κρίσης με σύνολο εσόδων 95,9 δισ. δολάρια και το 2014, δηλαδή μετά από 2 Μνημόνια, είχαν πέσει στα 85,3 δισ. δολάρια, το 2017 μετά από δύο δέσμες φορολογικών μέτρων είχαν υποχωρήσει περαιτέρω στα 79,1 δισ. δολάρια, για να ανέβουν το 2018 στα 84,4 δισ. δολάρια, δηλαδή περίπου 11,5 δισ. δολάρια χαμηλότερα από τότε που ξέσπασε η κρίση!

Ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα να είναι τα έσοδα από ΦΠΑ, ο οποίος βρέθηκε από την αρχή στο… μάτι των δανειστών, που επέβαλαν αυξήσεις συντελεστών, κατάργηση απαλλαγών και «ξήλωμα» των ειδικών καθεστώτων, ως μέτρο αύξησης των εισπράξεων και αντιμετώπισης της πολυπλοκότητας του πλαισίου. Το 2010 τα έσοδα από ΦΠΑ ανέρχονταν σε 15,958 δισ. ευρώ, έκαναν μια ελεύθερη πτώση στα 12,8 δισ. ευρώ ως το 2015 και το 2017 είχαν ανέβει στα περίπου 14,6 δισ. ευρώ. Ένα ακόμα ενδιαφέρον εύρημα της Στατιστικής Έκθεσης του ΟΟΣΑ, είναι ότι η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις 7 χώρες όπου τα έσοδα από τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων ξεπερνούν το 15% του συνόλου των εσόδων. Συνολικά, τα έσοδα από εισφορές διαμορφώθηκαν στο 30,1% του συνόλου των εσόδων και στο 11,6% του ΑΕΠ.

Έξι φορές πάνω οι φόροι στην περιουσία

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ αποκαλύπτουν ακόμη ότι οι φόροι στην περιουσία εξαπλασιάστηκαν. Το 2010, αντιστοιχούσαν σε μόλις 0,2% του ΑΕΠ ή περίπου 600 εκατ. ευρώ. Το 2018 οι φόροι στην ακίνητη περιουσία είναι δέκα φορές πάνω ως ποσοστό του ΑΕΠ (2%) ή έξι φορές πάνω σε απόλυτα μεγέθη στα 3,6 δις ευρώ και πριν από τη φετινή μείωση του ΕΝΦΙΑ.

Τι δείχνει ο Πίνακας με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ:

Το 1965 η Ελλάδα ήταν μία από τις 3 χώρες με την μικρότερη φορολογική επιβάρυνση (17,1% του ΑΕΠ έναντι μέσου όρου 24,9%)

Το 1995 η Ελλάδα ήταν και πάλι κάτω από τον μέσο όρο των 34 χωρών του ΟΟΣΑ (25,2% έναντι 31,9%)

Το 2000 κινείτο στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (31,2% του ΑΕΠ έναντι μ.ο. 31,9%). Το ίδιο και το 2007 (32% έναντι 32,3%).

Το «μαύρο» 2010, στο ξέσπασμα της κρίσης ήταν ακριβώς στον μέσο όρο (32% έναντι μ.ό. 32,3%)

Το 2012 (Α’ Μνημόνιο), η φορολογική επιβάρυνση στην Ελλάδα έχει εκτοξευθεί στο 35,5% (+3,5 μονάδες σε σχέση με το 2010). Είναι πλέον πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, ο οποίος έχει ανέβει και αυτός όμως στο 33,1% (+0,9 μονάδες). Η «ψαλίδα» με τον ΟΟΣΑ έχει ανοίξει στις 2,4 μονάδες. Ωστόσο οι φόροι τότε αυξάνονται αλματωδώς σε όλη την Ευρώπη: Γερμανία + 1,4 μονάδες, Ιταλία +2 μονάδες, Ισπανία +0,9 μονάδες, Πορτογαλία +1,4 μονάδες, Γαλλία +2,3 μονάδες.

Το 2014 έχουμε Β’ Μνημόνιο και στην Ελλάδα η αύξηση των φόρων έχει σταματήσει ή αυξήθηκε ελάχιστα (35,7% του ΑΕΠ ή +0,2 μονάδες), ενώ διεθνώς ανεβαίνουν ακόμα περισσότερο: 33,5% ή +0,5 μονάδες στον ΟΟΣΑ, στη Γερμανία +0,3 μονάδες, στην Πορτογαλία + 2,5 μονάδες, στη Γαλλία + 1 μονάδα (ενώ η Ιταλία έχει μείωση 0,4 μονάδες). Πρακτικά η «ψαλίδα» με τις χώρες του ΟΟΣΑ έχει αρχίσει να κλείσει στις 2,2 μονάδες (έναντι 2,4 το 2012) πιο πάνω η Ελλάδα.

Το 2017, οι φόροι στην Ελλάδα έχουν πάρει ξανά φωτιά και ανεβαίνουν πια στο 39,4% του ΑΕΠ (+2,8 μονάδες σε 3 χρόνια) ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ ανεβαίνει και αυτός σε 34,2% (ή +0,6 μονάδες από το 2014). Η «ψαλίδα» όμως μεταξύ Ελλάδας και των άλλων χωρών έχει πλέον ανοίξει στις 5,2 μονάδες, δηλαδή 3 μονάδες περισσότερες από το 2014. Στην Ιταλία όμως υπάρχει περαιτέρω μείωση 1,1 μονάδες, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη οι φόροι ανεβαίνουν οριακά: στη Γερμανία 0,8 μονάδες, στη Γαλλία 0,9 μονάδες, στην Ισπανία μόλις 0,1 μονάδες και στην Πορτογαλία 0,4%

Την πληρώσανε οι πιο φτωχοί

Ειδικά το 2017, οι θεωρούμενοι ως πιο «άδικοι» έμμεσοι φόροι (επειδή πιέζουν ιδιαίτερα το εισόδημα των πιο πτωχών που έχουν ανελαστικές βιωτικές δαπάνες και καταναλώνουν όλα όσα έχουν) αυξήθηκαν υπέρμετρα εις βάρος των άμεσων φόρων. Οι φόροι επί των εισοδημάτων και των κερδών διαμορφώθηκαν στο 9% του ΑΕΠ και αποτελούσαν το 22,8% του συνόλου των κρατικών εσόδων, ενώ οι φόροι σε αγαθά κι υπηρεσίες έφτασαν στο 15,4% του ΑΕΠ ή στο 39,1% του συνόλου των φόρων. Στον αντίποδα, σε χώρες όπως η Γερμανία οι έμμεσοι φόροι αποτελούσαν το 26,2% εσόδων, στην Ισπανία το 29,1%, στη Γαλλία το 24,4% εσόδων και μόνον η Πορτογαλία από τις χώρες της Ευρωζώνης ξεπέρασε την Ελλάδα, καθώς οι έμμεσοι φόροι έφταναν στο 39,8% του συνόλου των εσόδων.