Bloomberg: Νέα αίσθηση ευφορίας στην Ελλάδα – Ο “Ηρακλής” ευλογία για τις τράπεζες, κίνδυνος για τους φορολογούμενους

Μετά από μια προβληματική δεκαετία, υπάρχει σήμερα μια νέα αίσθηση ευφορίας στην Αθήνα. Το χρηματιστήριο της ελληνικής πρωτεύουσας εμφανίζεται να είναι αυτό με την καλύτερη απόδοση σε παγκόσμιο επίπεδο φέτος, επειδή οι επενδυτές πιστεύουν ότι ο νέος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα κάνει πράξη την δέσμευσή του να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και να ενισχύσει την ανάπτυξη.

Τα «αστέρια» αυτών των επιδόσεων είναι οι τραπεζικές μετοχές, η αξία των οποίων έχει σχεδόν διπλασιαστεί σε χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών. Οι πολιτικοί και οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι έχουν βρει τη μαγική θεραπεία για την πληγή του τραπεζικού συστήματος από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Το εγχείρημα φέρει την ονομασία «Σχέδιο Ηρακλής» και περιλαμβάνει έναν περίπλοκο συνδυασμό τιτλοποιήσεων και κρατικών εγγυήσεων, το οποίο βασίστηκε σε ένα ιταλικό σχέδιο που φέρει την κωδική ονομασία «GACS».

Ο «Ηρακλής» αναμφισβήτητα θα βοηθήσει τις τράπεζες να εξασφαλίσουν μεγαλύτερη αξία, καθώς ξεφορτώνονται τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, επιταχύνοντας έτσι την μάλλον καθυστερημένη εκκαθάρισή τους. Ωστόσο, δημιουργεί έναν σοβαρό κίνδυνο για τους φορολογουμένους, οι οποίοι θα πληρώσουν το λογαριασμό σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε όπως προβλέπει το σχέδιο. Η κυβέρνηση επίσης, πρέπει να εφαρμόσει τη θέση της για αλλαγή της «βυζαντινής» νομοθεσίας περί αφερεγγυότητας στην Ελλάδα. Μόνο αυτή η αλλαγή θα εξασφαλίσει τις εγγυήσεις για τις οποίες η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στις τράπεζες, και θα επιτρέψει στους οφειλέτες να προχωρήσουν μπροστά.

Οι ελληνικές τράπεζες επιβαρύνονται σήμερα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 75 δισ. ευρώ (83 δισ. δολάρια). Πρόκειται για την κληρονομιά της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Αυτό το εντυπωσιακό ποσό -το οποίο ισοδυναμεί με περίπου το 40% του συνολικού δανεισμού της χώρας- έχει επηρεάσει την αξία των μετοχών κι έχει δυσκολέψει τη δυνατότητα των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων να παρέχουν πιστώσεις σε φυσικά και νομικά πρόσωπα. Για πολλά χρόνια, πολιτικοί και τραπεζίτες δεν αποφάσιζαν τι είναι αυτό που πρέπει να κάνουν, καθώς αντιμετωπίζουν δυο αντικρουόμενα προβλήματα: Οι ευρωπαϊκοί κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων δεν επιτρέπουν στις κυβερνήσεις να «καθαρίζουν» τα επισφαλή δάνεια που έχουν διογκωμένες τιμές, ενώ οι τράπεζες που τα διαθέτουν σε υπερβολικά χαμηλές τιμές κινδυνεύουν να δημιουργήσουν «τρύπα» στους ισολογισμούς τους.

Τώρα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη λέει ότι θα εκδώσει έως και 12 δισ. ευρώ εγγυήσεων τις οποίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες, καθώς συνδυάζουν τα επισφαλή τους δάνεια και τα διαχωρίζουν σε διαφορετικά μέρη, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητάς τους: Πρόκειται για τη λεγόμενη «τιτλοποίηση».