Στη λαιμητόμο των περικοπών 900.000 συντάξεις

Στη λαιμητόμο των περικοπών μπαίνουν το 2019 περίπου 900.000 καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις που εμφανίζουν αρνητική προσωπική διαφορά.

Στις περικοπές των κύριων συντάξεων θα μπει κόφτης (πιθανόν 22%) τον οποίο έχουν αποδεχθεί οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, σύμφωνα με St. Ωστόσο το ΔΝΤ δεν έχει δώσει ακόμα το πράσινο φως για τη θέσπιση ανώτατου πλαφόν.

Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας, στις μειώσεις δεν θα εμπλακούν οι επικουρικές συντάξεις και το 1% του ΑΕΠ περικοπές (1,8 δισ. ευρώ) θα προκύψει από τις κύριες και συγκεκριμένα από τη μείωση ή και κατάργηση της προσωπικής διαφοράς σε 900.000 συνταξιούχους.

Παράλληλα, η κυβέρνηση έχει προτείνει στους θεσμούς να υπάρξει ένα «ταβάνι προστασίας» από τις περικοπές αυτές σε εκείνους που θα τις υποστούν.

«Γλιτώνουν» οι επικουρικές

Ελπίδες για “διάσωση” των επικουρικών συντάξεων δίνουν κυβερνητικές πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, καθώς, όπως υποστηρίζουν, ο λογαριασμός των μέτρων “βγαίνει” και μόνο με τις κύριες συντάξεις, οι οποίες δε θα γλιτώσουν τις νέες περικοπές.

Πρόκειται για περικοπές συνολικού ύψους 1,8 δις ευρώ οι οποίες αναμένεται να τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2019 (και όχι σε δύο “δόσεις”, το 2019 και το 2020, καθώς η σχετική πρόταση της κυβέρνησης απορρίφθηκε από τους θεσμούς) και θα αφορούν σε περίπου 900.000 κύριες συντάξεις που παρουσιάζουν αρνητική προσωπική διαφορά, με τις απώλειες να είναι μεγαλύτερες για όσους “προνομιούχους” λαμβάνουν περισσότερα από 1.000 ευρώ.

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το αίτημα της ελληνικής πλευράς για “κόφτη” ύψους 22% στις περικοπές έχει βρει θετική ανταπόκριση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ωστόσο παραμένει άγνωστο ποια είναι η στάση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Παράλληλα, η κυβέρνηση προσπαθεί να “σώσει” από τις περικοπές τουλάχιστον τις πιο χαμηλές κύριες συντάξεις, κάτω από τα 600 ευρώ, αν και αυτό θα αποτελέσει αντικείμενο των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς και θεωρείται βέβαιο ότι το ΔΝΤ θα εγείρει ενστάσεις απέναντι σε αυτό το αίτημα της Αθήνας.

Τι σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας για τα αντίμετρα

Ολοκληρωμένος είναι πλέον ο σχεδιασμός της ελληνικής πλευράς, όσον αφορά τα θετικά μέτρα που θα θεσμοθετηθούν παράλληλα με τα αρνητικά, τα οποία θα έχουν ισχύ από το 2019, εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας.

Όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, ο σχεδιασμός, ο οποίος θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους των θεσμών, προβλέπει:

– Μείωση της συμμετοχής των συνταξιούχων στη φαρμακευτική δαπάνη. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, προβλέπεται η συμμετοχή να είναι μηδενική για συνταξιούχους που έχουν εισοδήματα από συντάξεις, μέχρι 700 ευρώ, δηλαδή για περίπου ένα εκατομμύριο συνταξιούχους. Από 700 ευρώ μέχρι 1.200 ευρώ, η συμμετοχή μειώνεται κατά 50% και, από 1.200 ευρώ και πάνω, σχεδιάζεται μείωση της συμμετοχής κατά 25%.

– Αύξηση των οικογενειακών επιδομάτων για το πρώτο και το δεύτερο παιδί (στα 60 ευρώ και 90 ευρώ, αντίστοιχα), παραμένοντας, ωστόσο, ίδιο το επίδομα για το τρίτο και για κάθε επιπλέον παιδί.

– Επιδότηση ενοικίου, με στόχο να καλυφθεί περίπου το μισό του πληθυσμού που βρίσκεται σε ενοίκιο ή έχει δάνειο πρώτης κατοικίας, για τους οποίους προβλέπεται επιδότηση περίπου 80 ευρώ το μήνα, κατά μέσο όρο. Θα λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά κριτήρια και η οικογενειακή κατάσταση.

– Ένταξη του 1/3 των βρεφών έως 4 ετών σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, ύψος δαπάνης 150 εκατ. ευρώ. Σχεδιάζεται επίσης, η αύξηση των δομών βρεφονηπιακών σταθμών -περίπου 1.800 νέες δομές, καθώς, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας, σήμερα, σε πολλές περιπτώσεις, η ζήτηση είναι πιο μεγάλη από την προσφορά.

– Δημιουργία άνω των 30.000 περίπου, νέων θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ύψος δαπάνης 300 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρουν οι πηγές, πρόκειται για θέσεις εργασίας 12μηνης διάρκειας, με πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα. Στον δημόσιο τομέα, οι θέσεις θα αφορούν, κυρίως, σε δομές του κοινωνικού κράτους, όπως νοσοκομεία, παιδεία, κτλ, ενώ στον ιδιωτικό τομέα θα δοθεί προτεραιότητα στους νέους υψηλών προσόντων, με στόχο την ανάσχεση του brain drain («διαρροή εγκεφάλων»).

– Επέκταση των σχολικών γευμάτων, με σκοπό να καλυφθεί το 50% των μαθητών που φοιτούν σε δημοτικά και γυμνάσια σχολεία. Ο στόχος περιλαμβάνει την παροχή σχολικών γευμάτων σε 300.000 μαθητές του δημοτικού και 150.000 μαθητές του γυμνασίου.

– Δημόσιες επενδύσεις, μέσω του ΠΔΕ.

Αναφορικά με τα εργασιακά, πηγές του υπουργείου Εργασίας σημειώνουν ότι θα νομοθετηθεί άμεσα η άρση της αναστολής των δύο βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων, δηλαδή της αρχής της επεκτασιμότητας και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης και θα επανέλθουν σε ισχύ, από τον Σεπτέμβριο του 2018. Σε σχέση με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν ότι «η αρχή της επεκτασιμότητας και η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης βρίσκονται σε αναστολή. Αυτήν τη στιγμή, η αναστολή αυτών των δύο αρχών είναι συνδεδεμένη με το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής, το οποίο δεν έχει ουδεμία σχέση με το δεύτερο μνημόνιο ή με το τρίτο μνημόνιο, δηλαδή με τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής. Επειδή, ακριβώς, η αναστολή αυτών των δύο αρχών συνδέεται με το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής, η αναστολή τους, αν δεν υπήρχε νομοθετική παρέμβαση, θα ήταν επ’ άπειρον. Ωστόσο, θα νομοθετηθεί η άρση της αναστολής και αυτές οι δύο αρχές θα επανέλθουν σε ισχύ, από τον Σεπτέμβριο του 2018».

Σχετικά με το θέμα των ομαδικών απολύσεων, οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι στη συμφωνία κυβέρνησης-θεσμών στο πρόσφατο Eurogroup της Μάλτας προβλέπεται ότι τα όρια των ομαδικών απολύσεων δεν θα αλλάξουν, ενώ η αρμοδιότητα της απόφασης για τις ομαδικές απολύσεις θα περάσει στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, με τριμερή εκπροσώπηση εργοδοτών, εργαζομένων και κράτους.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα υπάρξουν αλλαγές στο συνδικαλιστικό νόμο και, συγκεκριμένα, στις άδειες και στους λόγους απόλυσης, στους οποίους θα προστεθούν κάποιοι. Όπως υπογραμμίζουν οι πηγές, θα γίνει μία αναθεώρηση της λίστας των λόγων απόλυσης. Ενδεχομένως, να προστεθούν κάποια ποινικά αδικήματα, όπως η κλοπή, η υπεξαίρεση, κτλ.

Όπως ξεκαθαρίζουν οι πηγές του υπουργείου Εργασίας, δεν θα υπάρξει κάποια αλλαγή στο υφιστάμενο πλαίσιο της διαιτησίας, θα εξακολουθήσει, δηλαδή να υπάρχει η δυνατότητα της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, ενώ δεν θα αλλάξει και ο τρόπος καθορισμού του κατώτατου μισθού.

Σύμφωνα, πάντα, με τις ίδιες πηγές, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα περικοπεί 1% του ΑΕΠ εντός του 2019, ενώ μειώσεις στις προσωπικές διαφορές ή κατάργησή τους θα υποστούν 900.000 συνταξιούχοι. Στόχος του υπουργείου, όπως σχολιάζουν οι πηγές, είναι να υπάρξει ένα ταβάνι προστασίας -ένα ανώτατο όριο μείωσης ως ποσοστό στη συνολική σύνταξη – προκειμένου να μην γίνουν πολύ μεγάλες περικοπές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, η μέση κύρια σύνταξη του ΙΚΑ, που ανέρχεται στα 720 ευρώ, δεν θα θιγεί. Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, δεν θα εμπλακούν οι επικουρικές συντάξεις στο πακέτο εξοικονόμησης 1% του ΑΕΠ από το συνταξιοδοτικό, το 2019.

Τέλος, όπως συμπληρώνουν οι πηγές του υπουργείου, οι συζητήσεις για το χρέος θα εντατικοποιηθούν στις 20-21 Απριλίου, στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ.