Να πέσουν οι τόνοι μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας στο Αιγαίο ζητούν οι ΗΠΑ

«Ενθαρρύνουμε την Ελλάδα και την Τουρκία να συνεργαστούν για τη διατήρηση σχέσεων καλής γειτονίας και τη σταθερότητα στο Αιγαίο προς όφελος της ευρύτερης περιοχής». Τη δήλωση αυτή έκανε αργά χθες βράδυ ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, όπως αναφέρει η Καθημερινή. 

Δήλωση που έχει προφανή σημασία, καθώς επιδιώκει να κατευνάσει την ένταση που έχει προκληθεί τις τελευταίες ημέρες στα ελληνοτουρκικά θαλάσσια σύνορα, με ευθύνη της Αγκυρας. Νωρίτερα, άλλωστε, τόσο το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Αμυνας όσο και το υπουργείο Εξωτερικών είχαν επίσης παρέμβει, τονίζοντας, όμως, την ανάγκη τήρησης χαμηλών τόνων έναντι της εξαιρετικά έντονης τουρκικής κινητικότητας που παρατηρείται στο Αιγαίο.

Η τουρκική παραβατικότητα παρατηρείται στον αέρα και στη θάλασσα και τις τελευταίες ημέρες είναι εντοπισμένη στην περιοχή των Οινουσσών και της παρακείμενης νησίδας Πασά. Τη Μεγάλη Παρασκευή καταγράφηκε παρενόχληση Ελληνα ψαρά στην περιοχή των Οινουσσών, ενώ νωρίτερα πάνω από το νησί, αλλά και πάνω από τον Πασά, πέταξε ένα τουρκικό αεροσκάφος ναυτικής συνεργασίας τύπου CN-235 σε πολύ χαμηλό ύψος (έως και 200 πόδια).

Αυτά ήταν τα σοβαρά περιστατικά. Ακόμη και χθες καταγράφηκαν μικρότερης έντασης περιστατικά, όπως π.χ. η παραβίαση των χωρικών υδάτων από τουρκικά πλοία στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή. Ωστόσο, η πραγματική σημασία τους κρίνεται περιορισμένη, καθώς αφορούν παραβίαση των χωρικών υδάτων για λίγες γιάρδες, και μάλιστα σε περιοχή όπου η απόσταση ανάμεσα στο ελληνικό έδαφος και στα τουρκικά παράλια είναι πολύ μικρή.

Στην ελληνική πλευρά υφίσταται στάση ψυχραιμίας, αλλά και επαγρύπνησης, καθώς σήμερα ξεκινά η μεγάλη (με συμμετοχή 8.500 στρατιωτικών) αποβατική άσκηση «Efes 2016», για την οποία οι τουρκικές δυνάμεις έχουν δεσμεύσει για περίπου ένα μήνα (4 Μαΐου – 4 Ιουνίου) μια σημαντική έκταση στο Ανατολικό Αιγαίο. Η (γνωστή εδώ και καιρό στην Αθήνα) άσκηση, σε συνδυασμό με εκτάσεις που δέσμευσαν οι Τούρκοι με δύο NAVTEX για βολές (329/16) και Ερευνα και Διάσωση (321/16), δημιουργεί μια εικόνα κατά την οποία μεγάλο μέρος του Αιγαίου Πελάγους μοιάζει δεσμευμένο, ωστόσο δεν ξεφεύγει έξω από το σύνηθες πλαίσιο. Εντάσσεται στην πάγια τουρκική ανάδειξη των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο.

Εμπειροι παρατηρητές αφαιρούν από τα δεδομένα της ανάλυσής τους την παρουσία του ΝΑΤΟ στην περιοχή, η οποία είναι de facto περιορισμένη στις δύο περιοχές Λέσβου και Χίου.

Η Τουρκία ήδη έχει στείλει με την παρουσία της τα μηνύματα που επιθυμεί προς τις συμμαχικές δυνάμεις που είναι παρούσες στο Ανατολικό Αιγαίο. Ούτως ή άλλως, τα δεδομένα στη δράση της SNMG-2 αλλάζουν.

Η επέκταση μιας δράσης αυτού του είδους στα νότια και δυτικά της Κρήτης -όπως ζητεί και η Ε.Ε.- και παράλληλα η επιχειρησιακή ανάπτυξη δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα καθιστούν μεν το Αιγαίο κομβικό, εντασσόμενο ωστόσο σε έναν γενικότερο σχεδιασμό με πολύ ευρύτερο σκοπό και στόχο.